spironolactone (Aldactone) bir aldosteron reseptörü antagonisti olarak bilinen bir ilaç türüdür. Karaciğer hastalığı ve böbrek hastalığı da dahil olmak üzere çeşitli koşulların neden olduğu ödem oluşumu tedavisi için FDA onaylıdır ve özellikle son zamanlarda kadınlarda erkek tipi saç dökülmesi tedavisi için yaygın olarak kullanılmaktadır.
Spironolakton aslında yüksek tansiyon ve kalp yetmezliği tedavisinde kullanılılan bir ilaçtır. Yüksek tansiyonu düşürmek, felç, kalp krizi ve böbrek problemlerini önlemeye yardımcı olur. Ayrıca aşırı sıvıyı uzaklaştırarak ve solunum problemleri gibi semptomları iyileştirerek belirli durumların ( kalp yetmezliği , karaciğer hastalığı gibi) neden olduğu şişliği ( ödemi ) tedavi etmek için kullanılır.
spironolakton ülkemizde aldactone 100mg ve aldactone 25 mgr muadili olarak iki ayrı formda satılmaktadır.spironolakton muadili yoktur.muadil olarak sayılabilecek başka diüretikler vardır fakat etken maddeleri spirolaktone muadili ilaç değildir.Spironolakton + hidroklorotiazid etkin maddesi içeren aktazıd ve aldactazıde gibi ilaçlar saç dökülmesi için kullanımı uygun değildir.
Son zamanlarda bazı doktorlar bu ilacı androjenik alopesi kaynaklı kadın tipi saç dökülmesi için reçete etmeye başlamıştır. Bu durum erkek cinsiyet hormonlarının aşırı üretimi ile ilişkili bir tür saç dökülmesi tedavisidir. Spironolakton genellikle minoksidil gibi diğer tedaviler işe yaramadığında reçete edilir.
Spironolactone erkeklerde saç dökülmesini tedavi eden bir ilaç değildir. Ayrıca stres ,kemoterapi ,beslenme yetersizlikleri vb kaynaklı hormonal olmayan saç dökülmesi nedenlerinden dolayı da kadınlarda saç dökülmesinde de işe yaramaz.
spironolactone etki mekanizması;
Spironolakton iki şekilde anti-androjen olarak hareket eder. Birincisi böbreküstü bezleri ve yumurtalıkların androjen üretimini yavaşlatır. İkinci olarak, testesteronun dihidrotestosteron (DHT)’ na dönüşmesini bloke eder. spironolactone en güçlü anti-androjen ilaçlardan biridir. Topikal uygulamalarda yerel emilir, bu nedenle vücuttan absorbe edilmez. Sistemik dolaşıma geçmediği için topikal tedavilerde tercih edilmektedir.
Kompetetif olarak androjen reseptörlerini bloke ederek, aynı zamanda overlerden androjen üretimini de inhibe ederek bir androjen antagonisti olarak davranır. 100-200mg/günlük dozlarda kullanılır. Aldosteron antagonisti olarak da görev yaptığı için postural hipotansiyon, elektrolit bozuklukları gibi diğer antiandrojenlerden farklı yan etkilere de sahiptir. Menstrüel bozukluklar, halsizlik, ürtiker, meme hassasiyeti ve hematolojik bozukluklar diğer olası yan etkileridir. Tedavinin ilk birkaç ayında düzenli kan basıncı ve elektrolit düzeylerinin izlemi önerilir. Spirinolakton orta derecede renal yetmezlik durumunda kullanılmamalıdır. Spironolakton genellikle potasyum kaybına neden olmadan vücutta sıvı azaltmak için kullanılır.
Spironolaktonun kadın saç dökülmesini nasıl tedavi ettiği, ne kadar süre çalıştığı ve neden olabileceği yan etkiler ;
Spironolakton androjen üretimini yavaşlatır. Bunlar testosteron dahil erkek seks hormonlarıdır. Azaltılmış androjen üretimi androjenik alopesi kaynaklı saç dökülmesinin ilerlemesini yavaşlatabilir. Aynı zamanda saçın yeniden büyümesini teşvik edebilir.
2015 yılında yapılan bir çalışmada kadın tipi saç dökülmesi olan katılımcıların yaklaşık yüzde 75'inin spironolakton kullandıktan sonra saç dökülmesinde bir iyileşme olduğunu fark edilmiştir.
Ek olarak 2017' de bir çalışma da spironolakton ve minoksidil kombinasyonunun önemli yararlara sahip olduğunu kaydedilmiştir.
spironolaktone( aldoctone) kullanım dozu;
Saç dökülmesi için doktorunuz günlük 100 ila 200 miligram doz önerecektir. Ancak günde 25 miligram ile başlamanızı ve yan etki riskinizi azaltmak için dozunuzu yavaşça artırmanızı önerebilir.
Spironolakton bazen uyuşukluğa neden olan bir ilaçtır . bu yüzden geceleri almak en iyisidir. aç veya tok alabilirsiniz.
Menopoza girmediyseniz doktorunuz spironolakton ile birlikte alınması gereken doğum kontrol hapları da verebilir. Ayrıca yaşınıza bakılmaksızın spironolakton ile birlikte alınacak minoksidil reçete edebilirler.
Doktorunuzun önerdiği tam doz ve ilaç kombinasyonu saç dökülmenizin ne kadar şiddetli olduğuna ve saç dökülmesi veya başka durumlar için başka ilaçlar almanıza bağlı olarak değişecektir.
spironolaktone hırsutizm tedavisinde yaygın olarak kullanılır.
hırsutizm nedir;
Kadınlarda normalde kıl bulunmayan üst dudak, alt çene, göğüs, göbek, sırt, kuyruk sokumu, üst kol ve uylukta sert, renkli ve kalın kılların artışına hirsutism adı verilir. Kadınlarda erkeklerde olduğu gibi alın kısmında saç dökülmesine erkek tipi saç dökülmesi denilir. Ses kalınlaşması, adet görememe, göğüslerde küçülme, adem elmasında büyüme, erkek tipi saç dökülmesi-kas yapısı ve kliteromegali varsa nadir görülen ileri derecede erkeklik hormonu artışının neden olduğu virilizm de görülür. Hirsutismin ortaya çıkmasında androjenler ile ciltteki kıl foliküllerinin etkileşimi önemli rol oynar. Androjen artışı genellikle böbrek üstü bezi ve yumurtalık kaynaklıdır. Her olguda androjen düzeyleri yükselmeyebilir. Hirsutismin en sık nedeni polikistik over sendromudur ( bakınız PKOS). PKOS’un beraber nadir görülen bazı durumlarda da görülebilir. Özellikle doğumdan sonra ve kısa sürede kilo alan kadınlarda da hirsutism ve androjen yüksekliği belirtileri görülebilir. Virilizm belirtileri olan olgular genellikle menopozdan sonra ortaya çıkar ve genellikle androjen salgılayan böbreküstü bezi ve yumurtalık tümörlerine bağlı olabilir. Bazı ilaçlarda erkeklik hormonu artışına neden olabilir.
spironolakton etki mekanizması ne zaman başlar;
Spironolaktonun saç dökülmesi için etki etmesi zaman alır bu yüzden hemen bir gelişme görmeyebilirsiniz.
Çoğu kişi için sonuçları görmeden önce en az altı ay kullanması gerekir.Bazı kişilerde ise en az bir yıl boyunca kullanımına kadar hiçbir yarar görmeyebilir.
Altı ay boyunca spironolakton aldıktan sonra doktorunuza kontrole gidin . Sonuçlarınıza bağlı olarak dozajınızı artırabilir veya spironolakton ile birlikte veya spironolaktone farklı bir ilaç verebilirler.
Spironolaktone (aldoctone) yan etkileri:
Spironolakton genellikle kan basıncını düşürür ve reçete saç dökülmesine maruz kalanlarda düşük kan basıncına neden olabilir. Spironolakton kullanırken kan basıncınızı düzenli olarak kontrol etmelisiniz.
Spironolaktonun diğer yaygın yan etkileri şunlardır:
uyuşukluk
mide bulantısı
ishal
baş ağrısı
baş dönmesi
düzensiz dönemler
göğüslerde hassasiyet
kilo almak
düşük seks sürüşü
depresyon
yorgunluk
Daha ciddi ancak daha az yaygın yan etkiler şunlardır:
Sindirim sistemi kanaması
yüksek potasyum seviyeleri
Yüksek kan potasyum ciddi ve potansiyel olarak yaşamı tehdit edicidir. Spironolakton kullanırken aşağıdaki belirtilerden herhangi birini fark ederseniz derhal doktorunuzu arayın:
kas yorgunluğu
zayıflık
anormal kalp atışı
mide bulantısı
felç
Spironolaktone güvenlimi;
Spironolakton genellikle güvenlidir ancak saç dökülmesi için doğru şekilde alınmadığı takdirde sağlık sorunlarına yol açabilir.
Spironolakton kullanırken başka bir ilaç almadan önce doktorunuzla konuşun. Bu besin takviyeleri (özellikle potasyum) ve diüretikler içerir.
Özellikle sıcak havalarda veya egzersiz sırasında spironolakton kullanırken bol su içtiğinizden emin olun.
Aldactone saç dökülmesi tedavisi için özel olarak onaylanmamıştır fakat bazı doktorlar saç dökülmesi için güvenilir bulup reçete etmektedirler. Aldactone bir potasyum koruyucu diüretiktir yani diğer diüretikler gibi fazla sıvıyı vücuttan atar ancak birçok diüretik gibi bu süreçte potasyum kaybetmemenizi sağlar. Genellikle şişlik ve potasyum eksikliğini tedavi etmek için kullanılır.
Fakat Aldactone bir anti-androjen olarak davrandığı için daha yüksek androjen seviyeleri nedeniyle saç dökülmesine maruz kalanlara yardımcı olabilir. aldactone adrenal bezlerin ve yumurtalıkların androjen üretimini yavaşlatmasına ve aynı zamanda üretilen androjenlerin etkisini bloke etmesine neden olur. Etki mekanizması dihidrotesteronu durdurma - saç kaybına neden olan testosteronun formu - androjenetik reseptöre bağlanmasından ve saç folikülünü etkilemesinden kaynaklanır.
Spironolakton kadınlarda androjenik alopesi nedeniyle saç dökülmesinde etkili bir tedavi yöntemidir. Ancak etki etmesi bir yıl kadar sürebilir. Saç dökülmesi için spironolaktonu denemekle kararlıysanız doktorunuzla konuşun.
